Mobbing w miejscu pracy bez wątpienia wpływa nie tylko na standard wykonywanych zadań, ale i na bezpieczeństwo pracy, generując ogólny stres zawodowy. Pracodawcy, w których firmach występują praktyki mogące być uznane za mobbing, narażają się na możliwość zgłoszenia sprawy do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Inspekcja ta ma za zadanie sprawdzić, czy doszło do mobbingu oraz, czy pracodawca stosuje odpowiednie procedury antymobbingowe.
Związek mobbingu z BHP
Chociaż przepisy BHP bezpośrednio nie regulują mobbingu, to zjawisko to negatywnie wpływa na bezpieczeństwo pracy. Pracownik będący ofiarą mobbingu jest bardziej narażony na wypadki i choroby zawodowe z powodu wyższego poziomu stresu niż jego koledzy. W szczególności dotyczy to stanowisk o wysokim ryzyku, gdzie bezpieczna praca wymaga pełnej koncentracji.
Zadaniem pracodawcy jest więc nie tylko zapobieganie mobbingowi poprzez edukację i tworzenie odpowiedniej atmosfery, ale również reagowanie na sygnały świadczące o jego występowaniu, niezależnie od tego, czy źródłem są przełożeni, czy inni pracownicy.
Co nie jest mobbingiem?
Warto pamiętać, że nie każde trudne doświadczenie w pracy kwalifikuje się jako mobbing. Działania takie jak wymaganie od pracownika przestrzegania BHP, kierowanie na dodatkowe badania ze względu na stan zdrowia, czy konstruktywna krytyka nie są mobbingiem, jeśli nie zawierają elementów uporczywego nękania czy zastraszania.
Kiedy mówimy o mobbingu?
Mobbing obejmuje działania, które prowadzą do poniżenia, izolacji czy zaniżenia oceny zawodowej pracownika przez dłuższy czas. Jeśli działania te są systematyczne i mają na celu wywołanie negatywnych skutków dla pracownika, można je uznać za mobbing.
Reakcja PIP na mobbing
W przypadku zgłoszenia mobbingu PIP przeprowadza kontrolę, aby stwierdzić, czy w firmie istnieją procedury antymobbingowe i czy są one skutecznie stosowane. Choć stwierdzenie mobbingu w trakcie kontroli może być trudne, zwłaszcza bez współpracy pracowników i pracodawcy, inspekcja ma obowiązek dokładnego zbadania każdego przypadku. W sytuacji, gdy w firmie nie funkcjonują procedury antymobbingowe lub nie są one wystarczające, PIP może podjąć odpowiednie działania, aby zmusić pracodawcę do ich wdrożenia.
Rola służby BHP w przeciwdziałaniu mobbingowi
Służba bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) odgrywa kluczową rolę w tworzeniu kultury pracy wolnej od mobbingu. Specjaliści BHP mogą prowadzić szkolenia dla pracowników i kadry zarządzającej, podkreślając znaczenie zdrowego środowiska pracy oraz uczyć, jak rozpoznawać i reagować na pierwsze symptomy mobbingu. Ponadto mogą oni być mediatorami w sytuacjach konfliktowych oraz pomagać w opracowywaniu i wdrażaniu wewnętrznych procedur antymobbingowych. Współpraca służby BHP z zarządem firmy w zakresie monitorowania atmosfery w zespole i interweniowania w przypadku nieprawidłowości jest nieoceniona w zapobieganiu mobbingowi i budowaniu pozytywnych relacji między pracownikami.
Współpraca z PIP jako element strategii antymobbingowej
Włączenie Państwowej Inspekcji Pracy do strategii antymobbingowej firmy może przynieść wiele korzyści. PIP oferuje doradztwo i wsparcie w zakresie prawidłowego kształtowania warunków pracy, co może pomóc w zapobieganiu mobbingowi. Współpracując z inspekcją, pracodawcy mogą skorzystać z zewnętrznej ekspertyzy w ocenie i doskonaleniu wewnętrznych procedur antymobbingowych. Takie działanie nie tylko zwiększa efektywność tych procedur, ale również buduje pozytywny wizerunek firmy jako miejsca pracy, które aktywnie dba o dobrostan swoich pracowników. W dłuższej perspektywie, zapobieganie mobbingowi i promowanie zdrowego środowiska pracy przekłada się na zwiększenie satysfakcji i produktywności pracowników, co jest korzystne zarówno dla pracodawców, jak i dla pracowników.
Niezwykle ważne jest zatem zrozumienie problemu mobbingu w kontekście BHP, rozpoznanie działań, które mogą być uznane za mobbing oraz uniknięcie negatywnych konsekwencji związanych z interwencją PIP. Wiedza ta jest kluczowa w budowaniu bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy, wolnego od mobbingu.